Istnieją dwie główne metody leczenia nadciśnienia tętniczego: odpowiednia zmiana stylu życia i regularne przyjmowanie leków. Obecnie lekarze zgadzają się, że leczenie należy jak najlepiej dopasować do indywidualnych potrzeb każdego chorego.

Może to wymagać czasu, zwłaszcza gdy trzeba dobrać odpowiednie leki we właściwej dawce i ustalić odpowiednią porę ich zażycia. Zmiana stylu życia ma na celu usunięcie albo przynajmniej złagodzenie pewnych nieprawidłowości, które zwiększają zagrożenie powikłaniami. Te nieprawidłowości lekarze nazywają „czynnikami ryzyka”. Poza nadciśnieniem, czynnikami ryzyka są:

• nadwaga lub otyłość;
  
• podwyższony poziom cholesterolu;
  
• palenie tytoniu;
  
• cukrzyca;
  
• brak aktywności fizycznej;
  
• wiek powyżej 60 roku życia;
  
• płeć męska;
  
• okres po przekwitaniu u kobiet;
  
• występowanie chorób układu krążenia w rodzinie.
  

Więcej o tym, jak zmienić tryb swojego życia, będziesz się mógł dowiedzieć z naszych kolejnych broszur. Już teraz zwracamy uwagę, że w nadciśnieniu tętniczym poprzestanie na przyjmowaniu lekarstw i zaniedbanie zmian w tylu życia jest błędem. Połączenie obu metod leczenia pozwala na skuteczną kontrolę ciśnienia krwi, zmniejsza uszkodzenia w organizmie, zmniejsza ryzyko powikłań nadciśnienia. Bardzo ważne jest również to, że będzie można przyjmować mniej leków lub zażywać je w niższych dawkach. Dzięki temu koszty leczenia mogą być zdecydowanie mniejsze.

Specjaliści zajmujący się nadciśnieniem tętniczym przedstawili niedawno zalecenia dotyczące leczenia w zależności od tak zwanego RYZYKA CAŁKOWITEGO u poszczególnych chorych. Stwierdzono, że ryzyko całkowite zależy od stopnia ciężkości nadciśnienia, obecności poszczególnych „mniejszych” czynników ryzyka (opisanych na poprzedniej stronie), uszkodzeń w różnych narządach spowodowanych nadciśnieniem oraz od współistnienia innych chorób układu sercowo-naczyniowego.

Wyróżniono trzy grupy osób: o małym, umiarkowanym i dużym ryzyku całkowitym powikłań sercowo-naczyniowych. Podział na te trzy grupy ma bardzo praktyczne znaczenie. Małe ryzyko oznacza, że w ciągu 10 lat na 100 chorych z nadciśnieniem tętniczym co najwyżej u 10 wystąpi zawał serca lub udar mózgu, lub zgon z powodu chorób serca. Umiarkowane ryzyko oznacza, że w ciągu 10 lat na 100 takich chorych od 10 do 30 chorych będzie miało te powikłania. Wysokie ryzyko oznacza, że w ciągu 10 lat na 100 takich chorych, co najmniej 30 chorych będzie miało te powikłania. Do pierwszej grupy zaliczono osoby z ciśnieniem wysokim prawidłowym bądź z nadciśnieniem, ale bez uszkodzenia narządów, bez innych czynników ryzyka i bez innych chorób układu krążenia. Drugą grupę stanowią chorzy na nadciśnienie, którzy dodatkowo mają przynajmniej jeden z czynników ryzyka (z wyjątkiem cukrzycy), jednak bez uszkodzenia narządów i bez innych schorzeń sercowo-naczyniowych. Do trzeciej grupy należą chorzy na nadciśnienie, u których stwierdza się uszkodzenie narządów lub cukrzycę, lub inną chorobę sercowo-naczyniową. Cała walka o zdrowie polega na tym, aby zmniejszyć swoje ryzyko. Jeżeli właściwie się postępuje (zmieni styl życia i odpowiednio leczy), często udaje się przejść do grupy o niższym ryzyku. Jeżeli jednak nie podejmuje się żadnych działań, można łatwo przesunąć się do grupy wyższego ryzyka. Zalecenia odnośnie leczenia osób z poszczególnych grup podano w tabeli.


Jak zapewne zauważyłeś, z zaleceń tych wynika jasno, że chorzy na nadciśnienie tętnicze muszą aktywnie i świadomie uczestniczyć w leczeniu swojej choroby. Żaden lekarz, nawet najlepszy, nie zabezpieczy Cię przed skutkami nadciśnienia, o ile nie będziesz z nim współpracował i stosował się do jego zaleceń. Pamiętaj, że leczenie jest procesem wieloletnim, często trwającym do końca życia. Nie lekceważ nadciśnienia, nawet jeśli obecnie w ogóle Ci nie przeszkadza. W wielu krajach, w tym także i w Polsce, jednoznacznie udowodniono, że skuteczne leczenie tej choroby wydłuża życie i poprawia jego jakość. A dzięki postępowi, jaki cały czas dokonuje się w medycynie i farmacji, osoby z nadciśnieniem tętniczym mają szansę żyć szczęśliwie i z pełną satysfakcją.