Kolonoskopię przeprowadza się za pomocą giętkiego przyrządu ze światłowodem (endoskopu) w celu oceny jelita grubego. Badanie wykonuje się, aby znaleźć przyczynę krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, zmiany rytmu wypróżnień (np. gdy regularne dotychczas stolce zaczynają być częste i luźne), bólów brzucha i nieprawidłowości znalezionych podczas innych badań, takich jak wlew doodbytniczy.

Na dzień przed badaniem lekarz zaleci Ci środek przeczyszczający, aby jelito grube było puste w trakcie badania. Należy także pić dużo klarownych płynów (np. czarną herbatę, kawę, sok), aby ułatwić oczyszczenie jelita. Sześć godzin przed badaniem nie można spożywać żadnych pokarmów ani płynów.

Przed badaniem lekarz zrobi Ci zastrzyk z lekiem uspokajającym, który wywoła senność, (ale pozostaniesz przytomny).

W trakcie kolonoskopii musisz przyjąć pozycję leżącą na jednym boku z nogami przyciągniętymi do klatki piersiowej. Rurę endoskopu wprowadza się przez odbytnicę.

W czasie badania dla poprawienia jakości obrazu do jelita wdmuchuje się powietrze. Może to powodować chęć oddania gazów, przed czym nie należy się wstrzymywać, ponieważ zmniejsza to nieprzyjemne doznania.

Badanie nie wymaga pobytu w szpitalu; zwykle trwa ono 15-30 minut.

Czasami pobiera się niewielkie fragmenty tkanki (biopsja) do zbadania w laboratorium. Pobranie fragmentów tkanki nie sprawia bólu. Wyniki możesz odebrać zwykle po 1-2 tygodniach. Niewielkie rozrosty na ścianie jelita, nazywane polipami, można usunąć w trakcie kolonoskopii.